เป็นโรคที่พบได้น้อย สามารถแบ่งออกได้เป็นหลายชนิด ซึ่งจะมีความรุนแรงที่แตกต่างกันไป พบโรคนี้ได้ในคนทุกวัย โดยเฉพาะในคนอายุ 20-40 ปี และ 50-70 ปี พบในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย ในผู้ที่เคยได้รับรังสีบำบัดบริเวณคอ หรืออาจมีประวัติคนในครอบครัวเป็นโรคนี้
อาการ
ส่วนใหญ่ผู้ป่วยจะมีอาการคอพอกลักษณะเป็นก้อนแข็งชนิดเดี่ยว ที่เป็นหลายก้อนมักพบได้เป็นส่วนน้อย ก้อนแข็งจะติดแน่นกับเนื้อเยื่อโดยรอบขยับไปมาไม่ค่อยได้ ไม่มีอาการเจ็บปวด แต่อาจทำให้มีอาการเจ็บปวดคล้ายต่อมไทรอยด์อักเสบได้ในรายที่มีเลือดเข้าไปในก้อนมะเร็ง อาจมีอาการเสียงแหบร่วมด้วยในบางราย อาจทำให้กายใจลำบากหรือกลืนลำบากในรายที่ก้อนโตเร็วจนไปกดท่อลมหรือหลอดอาหาร ผู้ป่วยมักไม่มีภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานเกินหรือภาวะขาดไทรอยด์เนื่องจากต่อมไทรอยด์ของผู้ป่วยยังหลั่งฮอร์โมนได้ตามปกติ
สิ่งตรวจพบ
มักตรวจพบว่ามีต่อมไทรอยด์โตเป็นก้อนแข็ง หรือมีลักษณะโตเร็ว ก้อนแข็งมักติดแน่นกับเนื้อเยื่อโดยรอบ อาจมีน้ำเหลืองที่ข้างคอโตร่วมด้วยในบางราย
ภาวะแทรกซ้อน
ผู้ป่วยอาจเกิดภาวะการแพร่กระจายของเซลล์มะเร็งไปที่ต่อมน้ำเหลืองที่ข้างคอและประจันอกหรือผ่านกระแสเลือดไปยังสมอง ตับ ปอด และกระดูก
การรักษา
ควรนำผู้ป่วยส่งโรงพยาบาลหากมีความสงสัยหรือไม่แน่ใจ แพทย์อาจต้องทำการตรวจระดับฮอร์โมนไทรอยด์ และฮอร์โมนกระตุ้นไทรอยด์ในเลือด สแกนต่อมไทรอยด์ ตรวจชิ้นเนื้อไทรอยด์โดยการใช้เข็มเจาะดูด
เพื่อลดการหลั่งฮอร์โมนกระตุ้นไทรอยด์ซึ่งมีส่วนกระตุ้นการเติบโตของเซลล์มะเร็งแพทย์อาจทำการผ่าตัดต่อมไทรอยด์และให้ฮอร์โมนไทรอยด์ร่วมด้วย หรือเพื่อทำลายเซลล์มะเร็งที่อาจหลงเหลือจากการผ่าตัดอาจต้องให้สารไอโอดีนกัมมันตรังสีด้วยในบางราย
ผลการรักษาจะได้ผลดีหรือไม่มักขึ้นอยู่กับระยะของโรคและชนิดของมะเร็ง ถ้าเป็นชนิดแพพิลลารี(papillary) ก้อนมะเร็งจะโตช้าและมีความรุนแรงน้อย เป็นชนิดที่พบได้บ่อยในคนอายุ 20-40 ปี และวัยสูงอายุ พบในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย และมักพบในผู้ที่เคยได้รับรังสีบำบัดที่บริเวณคอมาก่อน มีโอกาสหายขาดหรือมีชีวิตยืนยาวได้หลังจากได้รับการผ่าตัดรักษา โดยเฉพาะถ้าก้อนมะเร็งมีขนาดต่ำกว่า 2 ซม. ถ้าเป็นชนิดฟอลลิคูลาร์(follicular) จะมีความรุนแรงตั้งแต่เล็กน้อยจนถึงมาก ถ้าเป็นชนิดรุนแรงมากอาจลุกลามไปยังปอด กระดูกและสมอง และอาจทำให้เกิดภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานเกินได้ในบางครั้ง มะเร็งชนิดนี้มักพบในผู้สูงอายุที่เคยได้รับรังสีบำบัดบริเวณคอมาก่อน
ส่วนชนิดที่พบได้ค่อนข้างน้อย คือ ชนิดเมดุลลารี(medullary) และชนิดอะนาพลาสติก(anaplastic) พบได้มากในผู้สูงอายุ มีความรุนแรงสูง ก้อนมะเร็งจะโตเร็วและแพร่กระจายง่าย มักมีประวัติว่ามีคนในครอบครัวเป็นโรคนี้มาก่อนในชนิดเมดุลลารี
ข้อแนะนำ
1. ควรสงสัยว่าเป็นมะเร็งไทรอยด์ และส่งผู้ป่วยไปโรงพยาบาลโดยเร็ว ถ้าพบว่ามีคอพอกลักษณะเป็นก้อนแข็ง เสียงแหบ มีต่อมน้ำเหลืองที่ข้างคอโตร่วมด้วย
2. มะเร็งไทรอยด์มักเป็นชนิดที่โตช้าและรุนแรงน้อย มักหายขาดหรือมีชีวิตยืนยาวได้หากได้รับการผ่าตัดร่วมกับการรักษาอื่นๆ ตามคำแนะนำของแพทย์
3. อาการต่อมไทรอย์โตเป็นก้อนเฉพาะแห่ง มีส่วนน้อยที่อาจเป็นมะเร็ง มักจะมีสาเหตุไม่ร้ายแรง เช่น ถุงน้ำไทรอยด์ มีลักษณะค่อนข้างนุ่ม หรือเนื้องอกไทรอยด์ ซึ่งมีลักษณะไม่แข็งมาก แต่อาจทำให้เกิดภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานเกินร่วมด้วยในบางชนิด
ควรแนะนำให้ไปปรึกษาแพทย์ทุกรายในผู้ป่วยที่มีก้อนที่คอ เพื่อให้แพทย์ทำการวินิจฉัยโรค ก้อนของต่อมไทรอย์ที่มีขนาดเล็กและไม่ใช่ก้อนมะเร็งอาจจะไม่ต้องทำการรักษาอะไรเลย แต่อาจต้องผ่าตัดในรายที่ก้อนโตมาก