ฝีรอบทวารหนัก เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียของต่อมทวารหนัก อาจพบเป็นภาวะแทรกซ้อนของแผลปริที่ปากทวารหนักได้ในบางครั้ง
ฝีคัณฑสูตร หมายถึงภาวะทางทะลุที่เชื่อมต่อจากรูเปิดที่เยื่อบุทวารหนักมายังรูเปิดที่ผิวหนังรอบทวารหนัก อาจเกิดจากการบาดเจ็บของทวารหนัก จากภาวะแทรกซ้อนตามหลังการแตกของฝีในบริเวณทวารหนัก หรืออาจเกิดขึ้นโดยไม่ทราบสาเหตุในบางราย
อาการ
ฝีรอบทวารหนัก มีอาการปวดตุบๆ บริเวณรอบทวารหนักอย่างต่อเนื่อง รู้สึกเจ็บเมื่อใช้มือกดหรือนั่งทับ ก้อนฝีมีลักษณะบวมแดง ร้อน กดเจ็บ อาจมีไข้ร่วมด้วย
ฝีคัณฑสูตร มีอาการเหมือนฝีรอบทวารหนัก กลับกำเริบเป็นซ้ำซากหลังจากรักษาหายแล้ว บริเวณรอบทวารหนักอาจมีอาการหนองไหลเรื้อรังร่วมกับอาการคันและปวดเจ็บ
การรักษา
ควรตรวจหาสาเหตุและผ่าระบายหนองออกโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ ในการตรวจวินิจฉัยอาจต้องใช้วิธี อัลตราซาวนด์ ส่องกล้อง เอกซเรย์คอมพิวเตอร์ ถ่ายภาพด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า เป็นต้น
ฝีคัณฑสูตรต้องทำการผ่าตัดแผลลำรางจึงจะหายขาดได้ อาจต้องตรวจหาสาเหตุที่ซ่อนเร้น เช่น มะเร็ง วัณโรค ฝีมะม่วง ในรายที่พบว่ามีลำรางทะลุเข้าไปในบริเวณไส้ตรง