ปลิงเข้าอวัยวะ

ตามหนองน้ำหรือลำธารที่น้ำนิ่งมักมีปลิงอาศัยอยู่ ตัวปลิงอาจเข้าไปตามอวัยวะต่างๆ เช่น ทวารหนัก ช่องคลอด ท่อปัสสาวะ ตา จมูก หรือปาก ได้เมื่อคนลงอาบน้ำหรือล้างหน้าในหนองน้ำหรือลำธาร

เมื่อปลิงเข้าไปอยู่ที่อวัยวะเหล่านี้ก็จะไปดูดเลือดทำให้มีรอยแผล ทำให้เลือดออกและหยุดช้ากว่าปกติเนื่องจากปลิงมีการสร้างสารที่ทำให้เลือดไม่แข็งตัว ชื่อว่า hirudinin ทำให้มีเลือดออกจากอวัยวะเหล่านี้ เช่น ถ่ายเป็นเลือดสดๆ ปัสสาวะเป็นเลือด หรือเลือดออกทางช่องคลอด เป็นต้น

อาการ
ผู้ป่วยมักมีอาการเลือดออกตามอวัยวะ เช่น ถ่ายเป็นเลือด ปัสสาวะเป็นเลือด เลือดออกทางช่องคลอด ทั้งๆ ที่รู้สึกสบายดี

มักพบในผู้ป่วยที่มีประวัติหลังลงแช่ในน้ำ ตามหนองหรือลำธาร

การรักษา
1. ให้คีบออกถ้าพบตัวปลิงยังอยู่ในอวัยวะ และให้ทำการห้ามเลือดถ้าพบรอยเลือดออก เช่น ใช้ผ้าก๊อซหรือผ้าสะอาดอุดให้แน่น ถ้าปลิงเข้าท่อปัสสาวะหรืออวัยวะสืบพันธุ์ และยังไม่แน่ใจว่าตัวปลิงออกหรือยังให้สวนล้างด้วยน้ำเกลือที่มีความเข้มข้น ขนาด 15% หรือ 20%

2. ควรส่งผู้ป่วยไปโรงพยาบาลถ้าเลือดออกไม่หยุด ซึ่งอาจต้องทำการให้เลือด

ข้อแนะนำ
ส่วนใหญ่ผู้ป่วยมักจะเสียเลือดไม่มากและหยุดได้เอง และมีอาการไม่รุนแรง แต่อาจทำให้เกิดเยื่อบุช่องท้องอักเสบได้ถ้าปลิงเข้าทวารหนักแล้วไชทะลุลำไส้ หรืออาจทำให้เป็นก้อนนิ่วในภายหลังได้ถ้าปลิงเข้าไปในกระเพาะปัสสาวะ จึงควรไปตรวจที่โรงพยาบาลด่วนหากมีอาการชวนสงสัยว่าจะมีภาวะแทรกซ้อนต่างๆ เกิดขึ้นหลังจากปลิงเข้า

การป้องกัน
ควรสวมเสื้อผ้าให้รัดกุมถ้าจะลงไปในหนองน้ำหรือลำธาร และควรใช้ยาทากันแมลงทาตามตัว

ควรใช้ความระมัดระวังในการดื่มน้ำหรือล้างหน้าตามหนองน้ำหรือลำธาร