วิธีการเฟลเดนครายส์(Feldenkrais Method)
เป็นเทคนิคการสร้างความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันของร่างกายกับความคิดจิตใจที่ทรงพลัง เพื่อสื่อสารระหว่างสมองกับร่างกายโดยใช้การเคลื่อนไหวเป็นตัวส่งเสริม วิธีนี้เป็นบทเรียนที่สอนให้ปรับปรุงความรับรู้ รวมทั้งปรับปรุงการใช้สมองและการทำงานของร่างกาย แม้ว่ามันจะไม่ใช่การบำบัดรักษาโรคหรือเทคนิคการเยียวยาร่างกายก็ตาม
วิธีการนี้จะมีเทคนิคอยู่สองแบบ คือแบบเดี่ยวกับแบบกลุ่ม ในแบบเดี่ยวหรือที่เรียกว่า ฟังชันแนล อินทีเกรชั่น(Functional Integration) เป็นเทคนิคการสอนแบบตัวต่อตัวระหว่างครูกับผู้เรียน เป็นการสอนในแบบที่ให้สอดคล้องกับความต้องการเฉพาะคนๆ นั้น ซึ่งเป็นเทคนิคแรกที่ได้พัฒนาขึ้นมาก่อน ส่วนเทคนิคแบบกลุ่ม เป็นการรับรู้โดยผ่านการเคลื่อนไหวถูกสร้างขึ้นมาเพื่อทำให้การสอนเทคนิคแบบเดี่ยวส่งผลกระทบกับคนทั้งกลุ่ม
ในการดำเนินกิจกรรมประจำวัน แม้ว่าวิธีเฟลเดนครายส์จะสามารถช่วยเหลือคนได้ทั่วไปเกือบจะทุกกลุ่มอายุก็ตาม แต่สำหรับนักวิชาชีพอย่างเช่น นักระบำ และนักดนตรี ที่ต้องการจะขัดเกลาทักษะตนเองให้ละเมียดละไมยิ่งขึ้นจะมีประโยชน์จากวิธีนี้มากเป็นพิเศษ
โมเช่ เฟลเดนครายส์ เป็นชาวอิสราเอล เกิดในรัสเซีย เป็นผู้ที่พัฒนาวิธีการเฟลเดนครายส์ขึ้นมา เฟลเดนครายส์เคยเป็นวิศวกรมาก่อนที่จะมาสนใจสุขภาพแบบองค์รวมและขบวนการนิวเอจ(New Age) โดยที่เขามีทั้งปริญญาในด้านวิศวกรรมไฟฟ้าและวิศวกรรมเครื่องกล ได้รับปริญญาเอกในสาขาวิชาวิทยาศาสตร์จากมหาวิทยาลัยซอร์บอน ในปารีส และได้ทำงานในโครงการวิจัยปรมาณูของฝรั่งเศส
เขามักจะสนใจกลไกของร่างกายอยู่เสมอเนื่องจากเป็นนักยูโดระดับมาสเตอร์และเล่นฟุตบอลได้ดีเยี่ยม เวลาที่เขาเล่นฟุตบอลแล้วเกิดการบาดเจ็บที่รุนแรงขึ้นมา เขามักจะนำความคิดทางวิศวกรรมมาประยุกต์ใช้กับกลไกของร่างกายและสมองเสมอ ในทศวรรษที่ 1940 ตอนที่อยู่ในอังกฤษ เขาสนใจงานของ เฟรเดริค มาเธียส อเล็กซานเดอร์(Frederick Mathias Alexander) ซึ่งเป็นนักบุกเบิกเรื่องร่างกาย/จิตใจ ผู้ให้กำเนิดเทคนิคอเล็กซานเดอร์(Alexander Technique) ซึ่งเทคนิคนี้ได้ชักนำให้ไปสู่การพัฒนาเป็นวิธีการแบบเฟลเดนครายส์ขึ้นมาในภายหลัง
ในความเชื่อของ เฟลเดนครายส์ มีอยู่ว่า ธรรมดาแล้วคนเราเรียนรู้มาแค่เพื่อพอที่จะทำงานได้ เช่น การหัดใช้มือให้ได้ดีพอที่จะเขียน และหัดการใช้ขาให้ได้ดีพอที่จะเดิน แต่ยังไม่ได้พัฒนาความสามารถของสิ่งนั้นให้ทำงานได้ง่ายและสะดวกยิ่งขึ้นเลย
เมื่อสมองส่งสัญญาณประสาทไปยังกล้ามเนื้อเมื่อมีการเคลื่อนไหว กล้ามเนื้อก็จะหดตัวตามแบบแผนและตามลำดับที่ถูกต้อง ถ้าหากแบบแผนการทำงานของกล้ามเนื้อไม่เปลี่ยนแปลง สมองที่ควบคุมแบบแผนการทำงานของกล้ามเนื้อนั้นก็จะตายตัวคงที่
มีการออกกำลังกายหรือการเคลื่อนไหวต่างๆ ตามวิธีการเฟลเดนครายส์อยู่มากกว่า 1,000 แบบ เพื่อเป็นการจัดโปรแกรมให้กับสมองส่งเสริมการทำงานของระบบกาย/สมองทั้งหมด
ในการฝึกนั้นผู้เรียนจะต้องสวมใส่เสื้อผ้าที่หลวมสบายๆ นอนหงายหรือในท่าต่างๆ กันหลายท่าบนโต๊ะบุนวม หรืออาจมีที่สำหรับหนุนศีรษะหรือแขนด้วยในบางครั้งเพื่อกำจัดผลกระทบจากแรงดึงดูดของโลก ซึ่งมักจะรู้สึกในเวลาที่อยู่ในท่ายืน
ผู้สอนจะชี้แนวการเคลื่อนไหวของระบบประสาทและกล้ามเนื้อ จากแบบที่เคยทำมาจนเป็นนิสัยมาเป็นแบบแผนใหม่ๆ โดยการเคลื่อนไหวจะไม่มีการเกร็งหรือความเจ็บปวดใดๆ ทั้งสิ้น จะเป็นไปอย่างค่อยๆ ช้าๆ ง่ายๆ และสบายๆ มากที่สุด
ผู้เรียนจะมีการวางท่า ยืน นั่ง เดิน ได้ดีขึ้นหลังจากที่เข้ารับการจัดแนะท่าการเคลื่อนไหวแบบเฟลเดนครายส์แล้ว และท่าต่างๆ ก็จะมีความยืดหยุ่น มีการประสานงานกับส่วนอื่นๆ ของร่างกาย รู้สึกผ่อนคลายและคลายความตึงของกล้ามเนื้อ การฝึกวิธีการเฟลเดนครายส์ในแต่ละครั้งจะใช้เวลาประมาณ 30-50 นาที
ผู้ที่ผ่านการฝึกมาเป็นพิเศษและผ่านการเรียนหลักเฟลเดนครายส์มา 800 ชั่วโมง ซึ่งอาจใช้เวลาประมาณ 4 ปี จะสามารถใช้หลักวิธีนี้เป็นอาชีพได้
ดร.โมเช เฟลเดนครายส์ ได้ก่อตั้งกลุ่มนักวิชาชีพเฟลเดนครายส์ขึ้นมา ในปี ค.ศ.1977 มีชื่อว่า เฟลเดนครายส์ กิลด์(Feldenkrais Guild) องค์การนักวิชาชีพเฟลเดลครายส์ กิลด์ที่ใช้วิธีการเฟลเดนครายส์ในการบำบัดรักษาโรค มีรายชื่อผู้รู้ในด้านเทคนิคนี้อยู่ สามารถติดต่อขอข้อมูลเพิ่มเติมได้จากองค์การดังกล่าวนี้ นอกจากนี้ยังมีหนังสือ เทปบันทึกเสียง เทปวีดิโอ และข้อมูลอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับวิธีการนี้ ซึ่งหาซื้อได้จากองค์การเฟลเดนครายส์ กิลด์ ตามที่อยู่ดังนี้
Feldendrais Guild
P.O.Box 489
Albany, OR 97321-0143
USA.
เรียบเรียงโดย:สุวิชญ์ ปรัชญาปารมิตา