การติดเชื้อและเนื้องอกของเต้านม

การติดเชื้อของเต้านม
Infections of the breast
การติดเชื้อของเต้านมพบน้อยในวัยเด็กและวัยรุ่นสาว การรักษาไม่แตกต่างจากในผู้ใหญ่ กล่าวคือ รักษา acute mastitis โดยการให้ยาปฏิชีวนะ ประคบด้วยความร้อน หรือหากเป็น abscess ถ้านุ่มพอให้ผ่าตัดและถ่ายเทหนองออก
การติดเชื้อของเต้านมมักเกิดในเด็กแรกเกิดมากกว่า มักเป็นภายหลังจากการผ่าตัดจากการตรวจ การบีบเต้านม ทำให้มีการติดเชื้อตามมา
เนื้องอกเต้านม
Tumors of the breast
1. เนื้องอกชนิดไม่ร้าย (benign tumors)
พบในหญิงวัยรุ่นสาวมากกว่าในเด็ก เนื่องจากเด็กไม่มีเอสโตรเจนกระตุ้นเต้านม มีข้อควรระลึกถึงเสมอว่า ประมาณร้อยละ 3 ของหญิงวัยรุ่นสาวในช่วงใกล้มีระดูครั้งแรกอาจคลำก้อนกลมขนาดโตได้ถึง 0.5 ซม. ก้อนเดียวหรือหลายก้อนได้ ลักษณะของก้อนค่อนข้างแข็งอยู่กระจัดกระจาย และเคลื่อนไหวได้ดี ซึ่งไม่ใช่เนื้องอกและจะหายไปเองเมื่อมีระดูครั้งแรกแล้ว เนื้องอกเต้านมในหญิงวัยรุ่นสาวที่เป็นเนื้องอกชนิดร้ายพบได้น้อย เพราะฉะนั้นแพทย์ควรนัดมาตรวจเป็นระยะๆ จนกว่าหลังมีระดูครั้งแรก 2-3 รอบระดูแล้ว หากก้อนเนื้องอกยังคงอยู่ ใหญ่ขึ้น หรือข้อสงสัยว่าเป็นเนื้องอกชนิดร้าย จึงค่อยพิจารณาทำผ่าตัด
การลงแผลผ่าตัดเพื่อส่งเนื้อตรวจทางพยาธิวิทยา แนะนำให้ลงแผลผ่าตัดในแนววงกลมรอบฐานหัวนม เพราะสะดวกในการผ่าตัดและเมื่อหายแผลจะสวยกว่า พึงระวังข้อเสียของการผ่าตัดคือเต้านมเจริญไม่เท่ากัน
Fibroadenoma
พบได้บ่อยที่สุด ถึงแม้ว่ามักเริ่มเกิดตั้งแต่ก่อนมีระดูครั้งแรก แต่มักวินิจฉัยไม่ได้จนกว่ามีระดูครั้งแรกไปหลายรอบระดูแล้ว เนื้องอกนี้มีขนาดเล็กไม่เกิน 2 ซม. มีบางรายเท่านั้นที่เนื้องอกมีขนาดใหญ่เพราะวินิจฉัยได้ช้า เนื้องอกจึงโตขึ้นตามเวลา อย่างไรก็ตามอาจพบเนื้องอกชนิดนี้ร่วมกับ sarcoma ได้
Cysts of the breast
มีความสัมพันธ์กับ fibrocystic disease อาจเป็นถุงน้ำเดี่ยวหรือหลายถุงก็ได้ ภายในเป็นสารน้ำลักษณะใส หรือขุ่นคล้ายมูก บางกรณีอาจเกิดในเด็กแรกเกิดหรือเด็กเล็กเนื่องจากมีการอุดตันของท่อน้ำนม เกิดเป็นถุงน้ำนม (galactocele) การเจาะดูดเอาสารน้ำออกนอกจากช่วยรักษาถุงน้ำนม เพราะไม่ค่อยเกิดซ้ำหลังการเจาะดูด ยังสามารถส่งตัวอย่างตรวจทางเซลล์วิทยาวินิจฉัยว่าเป็นเนื้อร้ายหรือไม่อีกด้วย อย่างไรก็ตามการตรวจทางเซลล์วิทยาไม่พบเซลล์ชนิดร้าย ไม่ได้หมายความว่าไม่เป็นเนื้องอกชนิดร้าย ต้องยืนยันด้วยการตรวจพิเศษอย่างอื่นต่อไป
Cystosarcoma phyllodes of Muller
พบน้อย Stromberg และ Golladay ระบุว่าเกิดจากเนื้อเยื่อ parenchyma และไม่มีลักษณะของ virginal hypertrophy, fibroadenomas, carcinoma หรือ sarcoma
อาการทางคลินิกจะเป็นก้อนขนาดเล็กอยู่ระยะหนึ่ง ต่อมาจะโตอย่างรวดเร็วจนใหญ่มหึมา หากตรวจจะพบเป็นก้อนขนาดมหึมา เคลื่อนไหวได้ดี มีหลายพู และขอบเขตชัดเจน หากไม่มีเนื้องอกชนิดร้ายร่วมด้วยจะไม่ยึดติดกับผิวหนังหรือผนังทรวงอก ความที่โตเร็วมากสีผิวหนังจะเปลี่ยนแปลง มีหลอดเลือดดำมาหล่อเลี้ยงมาก
รักษาด้วยการผ่าตัดเท่านั้น
Intraductal papillomas
เป็นสาเหตุของการมีสารหลั่งจากหัวนมในหญิงวัยรุ่นสาว ลักษณะเฉพาะคือเป็นข้างเดียวและมีสารหลั่งจากท่อน้ำนมเพียงท่อเดียว เมื่อตรวจจะคลำได้ก้อนที่ใต้ฐานหัวนม หากบีบจะมีสารน้ำสีน้ำตาลหรือปนเลือดออกมา การรักษาเพียงผ่าตัดเฉพาะท่อน้ำนมส่วนที่มีพยาธิสภาพเท่านั้น
Other benign tumors
เท่าที่มีรายงานอาจพบเนื้องอกชนิดไม่ร้ายเช่น lipomas, fibrolipomas, lymphangiomas และ hemangiomas ได้
2. เนื้องงอกชนิดร้าย
หญิงวัยรุ่นสาวอายุต่ำกว่า 20 ปี พบเนื้องงอกชนิดร้ายเพียงร้อยละ 0.08 ของเนื้องอกเต้านมชนิดร้ายทั้งหมด การรักษาไม่แตกต่างจากเนื้องอกชนิดร้ายในผู้ใหญ่
ที่มา:วีระพล  จันทร์ดียิ่ง