เป็นระบบการรักษาสุขภาพในแบบป้องกัน โดยอาศัยหลักการของแพทย์แผนโบราณของจีน ที่ประสานวิธีการรักษาด้วยโภชนาการเข้ากับศิลปะการเยียวยาตามธรรมชาติ
ผู้ที่ก่อตั้ง แม็คโครไบโอติค ชิอัตสึ ขึ้น คือ ชิสุโกะ ยามาโมโต(Shizuko Yamamoto) ซึ่งเป็นหนึ่งในบรรดาผู้ให้คำปรึกษาเกี่ยวกับแม็คโครไบโอติค และผู้รู้ในด้านชิอัตสึ เธอยังเป็นผู้ให้กำเนิดชิอัตสึเท้าเปล่า(Barefoot Shiatsu) ซึ่งเป็นการใช้โภชนาการ การออกกำลังกาย และการหายใจมาประยุกต์ใช้อย่างถูกต้อง ยามาโมโตเป็นผู้ที่ได้รับการฝึกฝนมาทางด้านศิลปะการป้องกันตัว การรักษาโรคด้วยวิธีธรรมชาติ และศิลปะการปรุงอาหาร
คำว่า แม็คโครไบโอติด มาจากคำ “แม็คโคร” ในภาษากรีก ซึ่งแปลว่า “ใหญ่หรือยิ่งใหญ่” ส่วนคำว่า ไบโอส์(bios) หมายถึง “ชีวิต” วิถีการดำเนินชีวิตที่เคารพระเบียบทางฟิสิกส์ ชีวะ อารมณ์ ความคิด นิเวศน์ และจิตวิญญาณแบบแม็คโครไบโอติคนี้ จะทำให้ชีวิตประจำวันของเราไม่ว่าจะเป็นการกินหรือการดำเนินชีวิตให้เป็นไปตามระเบียบของธรรมชาติ เพื่อนำไปสู่ความสุข การมีสุขภาพที่ดี และความซาบซึ้งกับสิ่งเรียบง่ายในชีวิต
คำว่า ชิอัตสึ ในภาษาญี่ปุ่น แปลว่า “การกดด้วยนิ้ว” ซึ่งอิงอยู่กับการแพทย์แผนโบราณของทางตะวันออก ชิอัตสึ ใช้การกดโดยใช้นิ้ว ข้อนิ้ง และมืออย่างมีดุลยพินิจถี่ถ้วนที่จุดจำเพาะบนผิวของร่างกาย ชิอัตสึในด้านการรักษาโรคจะเป็นการช่วยกระตุ้นพลังการรักษาตัวเองตามธรรมชาติที่ร่างกายมีอยู่ เพื่อให้สามารถฟื้นตัวในยามป่วยไข้ ส่วนชิอัตเท้าเปล่านั้นมีการใช้เท้าร่วมกับมือด้วย
แม็คโครไบโอติค ชิอัตสึ จะคำนึงถึงทุกแง่มุมของตัวบุคคล ทั้งปัจจัยด้านสรีระ ความคิดจิตใจและสิ่งแวดล้อมในชีวิต รวมทั้งประวัติของบรรพบุรุษด้วย ซึ่งมีลักษณะแบบองค์รวม ซึ่งมีเป้าหมายเพื่อสร้างสมดุลให้เกิดขึ้นในตัวของบุคคล
ชิอัตสึ จะเน้นที่แบบอย่างการดำเนินชีวิตที่นำไปสู่สุขภาพ และความเป็นอยู่ที่ดีโดยรวมในแง่ของการบำรุงรักษาสุขภาพในเชิงป้องกันโรค ด้วยการกินอาหารที่เหมาะสม ออกกำลังกายมากมาย หายใจอย่างถูกต้อง และใช้ชีวิตทางเพศอย่างมีระเบียบ และมีการดำเนินมาตรการเชิงป้องกันอื่นๆ เช่น ในช่วงที่มีการเปลี่ยนแปลงของอากาศและฤดูกาลมีการปรับอาหารการกิน และสิ่งที่จะต้องทำตามเวลาที่กำหนดเป็นประจำ เพื่อประโยชน์สูงสุดในการรักษาสมดุลในร่างกายทั้งภายในและภายนอก
ส่วนสำคัญอย่างหนึ่งของกระบวนการแม็คโครไบโอติค ชิอัตสึ คือการวินิจฉัยสภาพร่างกาย ซึ่งผู้ให้การบำบัดรักษาด้วยวิธีนี้จะมีวิธีการวินิจฉัยได้หลายอย่าง เช่น สังเกตใบหน้า ร่างกาย ท่านั่งท่ายืน และลักษณะการหายใจ แล้วจึงสอบถามประวัติสุขภาพ ภาวะทางอารมณ์ และมีการกำหนดเวลาในการประกอบกิจกรรมต่างๆ ในชีวิตประจำวัน และสัญลักษณ์อื่นๆ ที่ปรากฏบนร่างกายก็ถูกนำมาใช้ประโยชน์ด้วยเช่นกัน การสัมผัสสามารถบอกได้ถึงสภาพผิวหนัง กล้ามเนื้อและอวัยวะภายใน หรือใช้เทคนิคอย่างอื่นเพื่อระบุความสัมพันธ์ระหว่างอวัยวะภายใน พลังงาน และอาหารการกินด้วย
ปัญหาที่เกิดจากภาวะที่ไม่สมดุลนั้น สามารถแก้ไข้ได้ทั้งในแบบวิธีของแม็คโครไบโอติค และชิอัตสึ โดยผู้ให้การบำบัดอาจจะใช้ไฟลน หรือม็อกซาบัสชัน การเคาะ และการประคบร่วมด้วย
ม็อกซาบัสชัน(moxabustion) หมายถึง การใช้บุหรี่ หรือวัสดุอื่นที่คล้ายกัน ที่เรียกว่า ม็อกซา(moxa) สำหรับการลนตามจุดต่างๆ โดยใช้บุหรี่ ม็อกซา โดยจุดไฟให้แดงแล้วนำมาอังที่จุดต่างๆ ให้ห่างจากผิวหนังเล็กน้อย เมื่อรู้สึกร้อนเกินไปก็ให้นำออกห่างแล้วค่อยนำกับเข้ามาอีก
ที่สมาคมแม็คโครไบโอติค ชิอัตสึนานาชาติ(The International Macrobiotic Shiatsu Society) หรือ I.M.S.S. มีการสอนอย่างรอบด้านเกี่ยวกับแม็คโครไบโอติด ชิอัตสึ ซึ่งมีหลักสูตรการเรียนอยู่ด้วยกันหลายแบบ ตั้งแต่การสัมมนา 15 ชั่วโมงเป็นเวลา 2 วัน ไปจนถึงโปรแกรมการฝึกเข้มเพื่อใช้เป็นอาชีพ ซึ่งต้องฝึก 360 ชั่วโมง และต้องกินอยู่ในสถานที่เรียนด้วย
หนังสือของชิสุโกะ ยามาโมโต และแพ็ตทริค แม็คคาร์ที เรื่อง The Shiatsu Handbook จะมีรายละเอียดเกี่ยวกับแม็คโครไบโอติคอยู่ซึ่งสามารถหามาอ่านได้ หรืออาจจะชมวีดีโอ ที่มีชื่อเรื่องว่า ชิอัตสึเท้าเปล่า ของชิสุโกะ ยามาโมโต ซึ่งหาซื้อได้จากไอเอ็มเอสเอสเช่นเดียวกับจดหมายข่าวของสมาคมนี้ หากผู้ใดมีความสนใจสามารถติดติดกับสมาคมนี้ได้ที่
International Macrobiotic Shiatsu Society
1122 “M” Street
Eureka, CA 95-501-2442,
USA.
เรียบเรียงโดย:สุวิชญ์ ปรัชญาปารมิตา