เป็นการนำเอาระบบการแบบองค์รวมของอินเดีย ที่เรียกว่า อายุรเวท มาปรับใช้ อายุรเวทจะส่งเสริมการหายจากโรคด้วยการใช้ยาสมุนไพร อาหาร การนวด และหัธโยคะ ซึ่งระบบนี้เป็นตำรับแพทย์ที่เก่าแก่มากว่า 4,000-6,000 ปีแล้ว
อายุรเวทมิได้เป็นเพียงแค่ระบบการเยียวยารักษาโรค แต่มันเป็นศาสตร์และศิลปะของการดำเนินชีวิตที่ถูกต้องเหมาะสม เป็นระบบการดูแลรักษาสุขภาพที่สมบูรณ์ เน้นที่การป้องกันโรค ส่งเสริมสุขภาพ และความมีอายุยืนยาว
สถาบันอายุรเวททั้งหลายในอินเดียได้เสื่อมลง ตลอดระยะเวลาหลายร้อยปีที่อินเดียถูกต่างชาติเข้าปกครอง ความรู้เกี่ยวกับอายุรเวทมากมายได้สูญหายไป หรือไม่ก็กลายเป็นเรื่องที่เข้าใจกันอย่างผิดๆ จนในระยะหลังได้มีการรื้อฟื้นประเพณีอันเก่าแก่นี้ขึ้นมา โดยมหาฤาษีมเหศ โยคี ผู้ก่อตั้งโปรแกรมการทำสมาธิแบบล่วงพ้น หรือ Transcendental Meditation หรือ ทีเอ็ม (TM) ได้ร่วมกันทำงานกับแพทย์และผู้รู้ในด้านอายุรเวทชั้นนำอีกหลายคน และนำเสนอให้ผู้คนในซีกโลกตะวันตกได้รู้จักกัน
อายุรเวทของมหาฤาษี ได้ใช้ตำราอายุรเวทสมัยเก่ามาเพื่อเป็นพื้นฐานในการวางสูตรระบบการดูแลรักษาสุขภาพให้ทันสมัยขึ้น และได้นำเอาการทำสมาธิแบบล่วงพ้นเข้ามารวมเอาไว้ด้วย สาเหตุของการเกิดโรคตามหลักอายุรเวทเชื่อว่า พลังเบื้องต้นที่ไม่สมดุลจะส่งผลให้เกิดความผิดปกติต่อสุขภาพของร่างกาย หรือทำให้ระบบภูมิคุ้มกันเสียหายได้
หลักอายุรเวทของมหาริชชีให้ความสำคัญแก่ปัจจัยด้านความคิด อารมณ์ และพฤติกรรม โดยไม่เคยแยกกายออกจากจิต ซึ่งถือเป็นสิ่งสำคัญยิ่งที่ทำให้เกิดความไม่สมดุลขึ้นมาในร่างกาย
วิธีการรักษาในแบบกว้างหรือครอบคลุม มีอยู่ 4 วิธี คือ จิตสำนึก สรีระ พฤติกรรม และสิ่งแวดล้อม ซึ่งเป็นวิธีที่ครอบคลุมถึงวิธีการรักษาชนิดต่างๆ กันหลายชนิด วิธีการรักษาตามหลักอายุรเวทของมหาริชชีทุกแบบ จะขึ้นอยู่กับชนิดของร่างกาย หรือองค์ประกอบทางสรีระของร่างกายของบุคคลผู้รับการรักษา ที่แพทย์อายุรเวทจะพิจารณาสรุปออกมา
ทั่วสหรัฐฯ มีศูนย์สุขภาพหรือศูนย์การแพทย์อายุรเวท-มหาริชชี ตั้งอยู่ตามที่ต่างๆ ซึ่งมีโปรแกรมรักษาโรค เช่น ความดันโลหิตสูง นอนไม่หลับ ข้ออักเสบ ปัญหาเรื่องน้ำหนัก หวาดกังวล ปวดศีรษะ และปัญหาเรื่องการย่อยอาหาร และยังมีโปรแกรมการป้องกันโรคและการชุบความเป็นหนุ่มสาวให้กับร่างกายด้วย
โปรแกรมการฝึกสำหรับแพทย์ที่ต้องการนำเอาวิธีการตามหลักอายุรเวทของมหาริชชีไปใช้ในการรักษาโรค มีอยู่ที่สมาคมอายุรเวท ของมหาริชชีแห่งอเมริกา(The Maharishi AyurVeda Association of America) สามารถขอรายชื่อของแพทย์ที่จบหลักสูตรนี้จากศูนย์การแพทย์อายุรเวท มหาริชชี ในแฟร์ฟิลด์ รัฐไอโอวา ตามที่อยู่ดังนี้
Maharishi Ayurvedic Association of America
P.O. Box 282, Fairfield
IA 52559
USA.
หนังสือที่เขียนโดยนายแพทย์ดีแพ็ค โชปรา(Deepak Chopra) ได้อธิบายหลักอายุรเวทของมหาริชชี ไว้เป็นอย่างดี ซึ่งมีชื่อเรื่องว่า Quantum Healing: Exploring the Frontiers of Body-Mind Medicine และอีกเล่มหนึ่งชื่อว่า Perfect Health
เรียบเรียงโดย:สุวิชญ์ ปรัชญาปารมิตา