คือการใช้ม้าเป็นสื่อ เพื่อวัตถุประสงค์ในทางบำบัดรักษาโรคต่างๆ โดยที่การเคลื่อนไหวที่เกิดขึ้นบนหลังม้าขณะที่ม้าเดินจะทำหน้าที่เป็นตัวช่วยในการบำบัดรักษาด้วยอย่างหนึ่ง ซึ่งต่างกับ อัศวบำบัดที่เรียกกันว่า อีเควสเทรียน เธราพี(Equestrian Therapy) ซึ่งเป็นการให้คนพิการใช้ม้าในลักษณะของกีฬาหรือสันทนาการ
ม้าที่จะนำมาใช้ในอัศวบำบัดเพื่อวัตถุประสงค์นี้ จะต้องได้รับการฝึกมาเป็นพิเศษ ควรเป็นม้าตัวเล็ก มีการเดินที่ราบเรียบสม่ำเสมอ ไม่หกหน้าหกหลัง ไม่เบี่ยงเบนความสนใจไปเมื่อมีสิ่งต่างๆ เข้ามากระทบ เช่น เสียง หรือวัสดุที่มีสีสดใส่ และต้องอยู่กลางแจ้งในเวลาต่างๆ กันได้
คนไข้จะต้องนั่งอยู่บนอานหลังม้าในท่าสบายๆ ขาแกว่งไปมาได้เป็นอิสระ ไม่มีโกลน โดยที่นักอัศวบำบัดจะคอยจับบังเหียนม้าเอาไว้แล้วจูงม้าให้เดินไปตามทางตรงพอสมควร การเปลี่ยนทิศทางจะมีไม่บ่อยนัก ถ้าให้ดีควรเป็นลู่วงกลมแบบที่ให้ม้าวิ่งแข่ง โดยที่ลู่จะมีหลังคาคลุมหรือไม่ก็ได้ พื้นดินที่ให้ม้าเดินต้องขรุขระพอที่จะทำให้หลังม้ามีการเคลื่อนไหวมากขึ้นจึงจะเหมาะ การก้าวเดินของม้าควรมีจังหวะที่นุ่มนวล และเชื่องช้า
ขณะที่ม้าขยับเขยื้อน การเคลื่อนไหวที่หลังของม้าจะถ่ายทอดไปถึงช่วงลำตัวผู้ป่วย ทำให้เกิดการเคลื่อนไหวในเชิงตอบสนองกันที่กระดูกเชิงกราน ซึ่งคล้ายคลึงกับการรวมพลังมาไว้ที่กระดูกข้อต่อแถวสะโพกและกระดูกสันหลังตอนล่างหรือแถวก้นกบ
จะช่วยให้โลหิตไหลเวียนไปยังบริเวณดังกล่าวเพิ่มขึ้นจากกระบวนการนี้ การเคลื่อนไหวของร่างกายก็จะดีขึ้น และยังช่วยขจัดสิ่งที่จะมากีดขวางการทำงานของกล้ามเนื้ออีกด้วย นอกจากนี้ก็ยังช่วยทำให้คนไข้เกิดปฏิกิริยาคืนสู่สมดุลเช่นเดียวกับที่เกิดเมื่อเวลาเดินอย่างปกติ เพียงแต่เมื่ออยู่บนหลังม้าช่วงลำตัวท่อนบนจะมั่นคงและนิ่งมากกว่าเท่านั้น
การฝึกคนไข้ให้ทรงตัวได้อย่างสมดุล หรือทำให้ลำตัวท่อนบนมีความนิ่งและมั่นคงขึ้น คือวัตถุประสงค์ของอัศวบำบัด เรื่องนี้สามารถทำได้เองโดยอัตโนมัติในผู้ที่มีสุขภาพดีตามปกติ แต่จะต้องมาฝึกกันใหม่สำหรับคนที่มีปัญหาเรื่องการเคลื่อนไหวที่ผิดปกติดังกล่าว
เด็กที่มีความผิดปกติเรื่องการเคลื่อนไหวที่เกี่ยวกับสมอง หรือสมองได้รับความกระทบกระเทือน รวมทั้งผู้ใหญ่ที่ป่วยเป็นโรคมัลติเพิล สเคลอโรซิส ที่ทำให้เกิดความยุ่งยากในการทรงตัว สามารถนำวิธีการของอัศวบำบัดมาใช้ในการรักษาอย่างได้ผล
อัศวบำบัดได้รับการยอมรับอย่างเต็มที่ในยุโรป ว่าเป็นกายภาพบำบัดรูปแบบหนึ่ง โดยที่บริษัทประกันสุขภาพถือว่าเป็นการรักษาอย่างหนึ่งและจะจ่ายค่าบำบัดรักษาในส่วนนี้ให้ด้วย
เรียบเรียงโดย:สุวิชญ์ ปรัชญาปารมิตา