ภาวะมีหนองในโพรงเยื่อหุ้มปอด(Empyema)
ภาวะมีน้ำในโพรงเยื่อหุ้มปอด(Pleural effusion)
โพรงเยื่อหุ้มปอด หมายถึง ช่องว่างระหว่างเยื่อ 2 ชั้นที่หุ้มอยู่รอบปอด ซึ่งมีน้ำหล่อลื่นอยู่เล็กน้อย หากเกิดการระคายเคืองหรือการอักเสบของเยื่อหุ้มปอด หรือมีภาวะที่ทำให้น้ำเหลืองหรือเลือดซึมเข้าไปในโพรงเยื่อหุ้มปอด ก็จะทำให้น้ำเหลือง เลือด หรือหนองขังอยู่ในโพรงเยื่อหุ้มปอดได้
สาเหตุ
สาเหตุของโรคนี้ที่มักพบได้บ่อย เช่น ปอดอักเสบ วัณโรคปอด มะเร็งปอด ภาวะหัวใจวาย เยื่อหุ้มหัวใจอักเสบ ฝีตับอะมีบา ตับแข็ง ตับอ่อนอักเสบ เอสแอลอี โรคปวดข้อรูมาตอยด์ โรคไตเนโฟรติก เมลิออยโดซิส แอนแทรกซ์ บรูเซลโลซิส เป็นต้น
อาการ
อาการที่สำคัญของโรคนี้ คือ เจ็บแปลบเมื่อหายใจแรงๆ แน่นหน้าอก หายใจหอบเหนื่อย อาการอื่นๆ ที่ขึ้นกับสาเหตุของโรค เช่น ไข้ ไอเรื้อรัง เบื่ออาหาร น้ำหนักลด ปวดข้อ ปวดท้อง บวม เป็นต้น ในรายที่เป็นในระยะเริ่มแรกอาจไม่มีอาการแสดงอะไร แต่มักจะตรวจพบโดยบังเอิญจากการตรวจสุขภาพ
สิ่งตรวจพบ
หายใจเร็วกว่าปกติ มีการอาการหอบเหนื่อย
เมื่อใช้เครื่องตรวจฟังปอดจะไม่ได้ยินเสียงหายใจหรือได้ยินค่อยๆ เพราะปอดข้างใดข้างหนึ่งที่เป็นจะเคลื่อนไหวได้น้อยกว่าปกติ เกิดภาวะปอดเคาะทึบ หากมีอาการมากๆ ท่อลมจะถูกดันให้เบี้ยวไปอีกข้างหนึ่ง
ภาวะแทรกซ้อน
เมื่อเกิดภาวะแทรกซ้อนอาจทำให้มีการติดเชื้อของน้ำในโพรงเยื่อหุ้มปอด หรือเยื่อหุ้มปอดเกิดการหนาตัวขึ้น ซึ่งมีผลทำให้ปอดขยายตัวได้ลดน้อยลง อาจทำให้หายใจลำบากจากสาเหตุเนื้อปอดแฟบในกรณีที่มีอาการรุนแรง
การรักษา
แพทย์จะวินิจฉัยโดยการเอกซเรย์ อัลตราซาวนด์ เจาะปอดนำน้ำหรือหนองจากการตรวจย้อมและเพาะเชื้อหรือตรวจหาเซลล์มะเร็ง อาจจำเป็นต้องเจาะเนื้อเยื่อหุ้มปอดนำไปตรวจชิ้นเนื้อในบางราย ถ้าพบมีหนองมักเป็นจากปอดอักเสบ ถ้าหนองสีเหมือนกะปิมักเป็นจากฝีตับอะมีบา ถ้าน้ำเหลืองสีเหมือนฟางข้าวมักมีสาเหตุจากวัณโรคปอด หรือมะเร็งปอด หรือถ้าเป็นน้ำเลือดก็แสดงว่าเป็นมะเร็งปอด
ควรให้การรักษาตามเหตุที่พบ เช่น ให้ยาปฏิชีวนะไดคล็อกซาซิลลินชนิดฉีดในขนาดสูงๆ ในปอดอักเสบ ให้ยารักษาวัณโรคในวัณโรค ให้เมโทรไนดาโซลในฝีตับอะมีบา เป็นต้น